wymagania ergonomiczne

Wymagania ergonomiczne

Ogólne zasady kształtowania stanowisk pracy

Projektowanie komputerowego stanowiska pracy powinno być poprzedzone analizą zadań przewidzianych do wykonywania na danym stanowisku, dzięki czemu można określić zadania najważniejsze. Taka analiza zadań powinna uwzględniać:

•zadania i ich wzajemne powiązania: częstotliwość, ważność, położenie przedmiotów obserwacji, czas i rodzaj korzystania z wyposażenia;

•najważniejsze zadania wzrokowe;

•położenie kończyn górnych: znaczenie dla pozycji przy pracy, zasięg przy operowaniu urządzeniami, wzajemne usytuowanie wyposażenia komputerowego i materiałów niezbędnych do wykonywania zadań, czas trwania i złożoność ruchów.

Przy rozpatrywaniu wymagań, założeń projektowych (konstrukcyjnych) i wyborze stanowiska do pracy z komputerem, stosuje się pięć, powiązanych ze sobą,zasad:

•uniwersalność i elastyczność. Stanowisko powinno umożliwiać wybranej populacji użytkowników wykonywanie powierzonych im zadań wygodnie i wydajnie. Ponadto konstrukcja stanowiska pracy powinna być odpowiednia dla wielu różnych zadań, które mogą być na nim wykonywane, a im dłuższy przewidywany czas pracy danego użytkownika przy komputerze, tym ważniejsze jest zrealizowanie dobrego projektu stanowiska pracy;

•możliwość dostosowywania. Wybór i projektowanie mebli oraz wyposażenia polega na właściwym dopasowaniu ich do wymagań dotyczących wielu zadań i potrzeb użytkowników. Takie dostosowanie dotyczy stopnia, w jakim meble i wyposażenie (krzesło, płaszczyzna pracy, ekran, urządzenia do wprowadzania danych itp. ) mogą być przystosowane do indywidualnych potrzeb użytkownika (w szczególności do jego charakterystyki antropometrycznej). Dobre dostosowanie jest niezbędne dla wybranej populacji użytkowników, w tym dla osób dzielących ze sobą dane stanowisko pracy oraz użytkowników ze specjalnymi potrzebami, jak np. osoby niepełnosprawne;

•możliwość zmiany pozycji. Organizacja stanowiska pracy, zadania na nim wykonywane oraz meble powinny zachęcać do dowolnych i nie wymuszonych zmian pozycji ciała przy pracy. Przyjmowane przez użytkowników pozycje i potrzeba ich zmian w dużym stopniu zależą od organizacji pracy, a w szczególności od wymagań zadania roboczego;

•informowanie użytkownika. Użytkownicy powinni być poinformowani o tym, dlaczego i jak meble oraz inne urządzenia wchodzące w skład stanowiska pracy (np. monitor) powinny być regulowane i dopasowywane indywidualnie dla każdego pracownika. W tym celu najlepiej jest organizować odpowiednie szkolenia użytkowników;

•łatwość konserwacji i utrzymywania w stanie gotowości eksploatacyjnej. Należy uwzględniać takie czynniki, jak: utrzymanie (konserwacja), możliwość dostępu oraz możliwość przystosowywania stanowiska pracy do zmieniających się wymagań.

Gdy mowa o wyposażeniu stanowiska z komputerem najczęściej uważa się, że chodzi wyłącznie o zestaw komputerowy, a więc takie elementy jak: monitor,klawiatura, jednostka centralna oraz drukarka. W niniejszym opracowaniu przez "wyposażenie stanowiska z komputerem" rozumie się również wszystkie urządzenia i elementy wchodzące w skład stanowiska, łącznie ze stołem, krzesłem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem, wspornikiem nadgarstkowym oraz oświetleniem miejscowym. Dla przejrzystości opracowania przyjęto podział wyposażenia stanowiska pracy z komputerem na dwie grupy:•wyposażenie podstawowe, niezbędne na stanowisku pracy: monitor, klawiatura, mysz lub trackball, jednostka centralna, stół, krzesło;•wyposażenie dodatkowe, często potrzebne na stanowisku pracy: drukarka, skaner, uchwyt na dokument, podnóżek, wspornik nadgarstkowy, filtr na ekran, oprawa oświetlenia miejscowego.