ATX - najpopularniejszy standard zasilaczy

W komputerach stacjonarnych przeważnie stosuje się zasilacze typu ATX, które mają moc od 250 W do nawet 2000 W. Sprawdzą się one praktycznie wszędzie - począwszy od mniejszych komputerków multimedialnych, przez standardowe komputery biurowe, a skończywszy na najpotężniejszych zestawach do grania.

Zasilacz zasilaczowi jest nierówny, bo o ile wysokość i szerokość tego typu konstrukcji została ustandaryzowana (wynosi odpowiednio 86 i 150 mm), to długość jest już różna - w modelach o mocy mniej więcej do 600 W wynosi ona standardowe 140 mm, ale później, wraz ze wzrostem mocy, gdy ilość zastosowanych elementów elektronicznych jest większa, długość dochodzi nawet do 220 mm.

Warto również pamiętać, że przypadku modularnych konstrukcji trzeba jeszcze doliczyć dodatkowe kilkadziesiąt milimetrów na podłączenie wtyczek. Może się więc zdarzyć, że dana obudowa nie pomieści najmocniejszych jednostek (szczególnie jeżeli mamy do czynienia z mniejszymi "skrzynkami").

SFX i SFX-L - z myślą o mniejszych komputerach

W mniejszych obudowach całkiem sporą popularnością cieszą się zasilacze w formacie SFX - oferują one zaledwie 200 - 600 W mocy, ale za to zajmują dużo mniej miejsca, bo ich wymiary wynoszą 63,5 x 125 x 100 mm). Z uwagi na ograniczoną przestrzeń, producenci stosują tutaj również mniejsze wentylatory - zwykle o średnicy 80 mm.

Producenci najwyraźniej nie do końca potrafili się pogodzić z gorszymi możliwościami wentylacji komponentów i opracowali przedłużone konstrukcje typu SFX-L - ich długość to już 120 mm, więc można w nich zmieścić standardowy wentylator o średnicy 120 mm. Mimo większych rozmiarów moc zasilaczy nie wzrosła; w sprzedaży dostępne są modele o mocy mniej więcej do 500 W.

Mniej popularne standardy zasilaczy - TFX i Pico

To jednak nie koniec miniaturyzacji zasilaczy komputerowych, bo w obudowach stosuje się również konstrukcje TFX - standardowe wymiary to 65 x 85 x 175 mm, przy czym moc nie przekracza tutaj 350 W. Do chłodzenia tego typu jednostek stosuje się wentylator o średnicy 80 mm.

Rodzaje chłodzenia

CHŁODZENIE PASYWNE
Chłodzenie pasywne opiera się o elementy stałe, nieruchome, bez żadnych mechanizmów, stąd też jego metodą na pozbycie się nadmiaru ciepła jest konwekcja. Przedstawicielem omawianego typu są radiatory, które dzięki licznemu ożebrowaniu starają się uzyskać maksymalnie skuteczną powierzchnię wymiany ciepła z otoczeniem (powietrzem). Niestety nie jest to metoda nazbyt wydajna, szczególnie przy bardzo wysokich temperaturach. Dla większej skuteczności wymaga odpowiedniego ona przewiewu, stąd też w znacznej większości przypadków radiatory stosuje się w parze z wentylatorami. 

CHŁODZENIE AKTYWNE
Często w parze z radiatorami idzie chłodzenie aktywne, znacznie zwiększające skuteczność tych pierwszych. Jego przedstawicielem jest wentylator, czyli popularny wiatraczek, którego ogromnym plusem jest niska cena i całkiem niezła wydajność, choć jednocześnie jest to dość głośna alternatywa, gdyż to właśnie wentylatory są głównym źródłem hałasu w komputerze. Oczywiście zwiększając łopatki wirnika możemy zmniejszyć jego prędkość obrotową, przy zachowaniu tej samej skuteczności i zmniejszeniu hałasu, jednak wówczas wentylator będzie zajmował więcej miejsca pod obudową komputera. Ich inną wadą jest pobór prądu, choć co prawda niewielki, a także ograniczona żywotność, od najmniej trwałych wentylatorów tulejkowych, po najmocniejsze dwu-łożyskowe.

CHŁODZENIE WODNE
ciekawym rozwiązaniem pozbywania się nadmiaru temperatury z procesora jest chłodzenie za pośrednictwem wody. Nie jest to z całą pewnością metoda tania, gdyż wymaga wielu różnych podzespołów, m.in. bloku wodnego, specjalnego mocowania pompki wody, radiatora, chłodnicy no i oczywiście systemu rurek. Jednak w zamian za to otrzymujemy naprawdę niezłą wydajność. Żywotność tego typu chłodzenia zależy od jego poszczególnych podzespołów, oszczędzając na którymś z nich, powinniśmy się liczyć z większym prawdopodobieństwem wystąpienia awarii.